In een recente editie van Retailtrends pronkt deze titel: "Winkelgebied in binnenstad zal compacter worden"
Terechte constatering, maar HOE nu verder!?

“Een plek waar mensen komen om te winkelen, te eten en drinken, te dansen, cultuur te ervaren en te genieten van al het moois dat de stad te bieden heeft.” Mooie woorden, vindt Cees-Jan Pen. Hij is lector Ondernemende regio aan Fontys Hogescholen. Maar hoe wil men zijn binnenstad dan precies aantrekkelijker maken en waar is de zak vol geld? “Met een paar ton red je het gewoon niet. Als je het serieus neemt, gaat de verbouwing van de binnenstad miljoenen eisen. Als je dat er niet voor over hebt, moet je dit niet allemaal roepen.”

De centrale overheid

Het bewustzijn is er dus, de meeste gemeenten zijn ervan doordrongen dat er daadwerkelijk iets moet gebeuren. Ook in Den Haag is de overheid overtuigd dat er wat moet gebeuren, er is honderd miljoen euro beschikbaar om de binnensteden te versterken. De subsidiepot van honderd miljoen is beschikbaar voor lokale projecten in binnensteden. De regeling geldt voor vier jaar. Vooralsnog vallen de vier grote steden buiten de boot. Het gaat om projecten van minimaal vijf en maximaal 25 miljoen euro, waarbij gemeenten samen optrekken met private partijen. De overheid geeft maximaal twintig procent subsidie per project. De regeling, die ook voorziet in de inzet van experts, wordt waarschijnlijk nog dit jaar opengesteld.

En gaan er dan wel hoog noodzakelijke transformaties plaatsvinden? Nee natuurlijk niet! Als je een aantal vastgelopen vastgoedprojecten in de centrumgebieden vlot gaat trekken maak je wat vastgoedpartijen heel erg blij, maar draag je niet automatisch bij aan de transformatie!

Nee, de basis van een succesvolle transformatie ligt in samenwerking en in het doen! Centrumgebieden moeten beginnen een punt aan de horizon te kiezen. Wie willen we zijn en voor wie willen we dat zijn. Wat is ons verleden en welke identiteit anno nu hoort daarbij? Vervolgens moeten, te beginnen bij de gouden driehoek (gemeente-vastgoed- horeca en retailondernemers), de belangrijkste spelers gaan samenwerken. Samenwerken in het doen. Helaas eindigt momenteel bijna elke (beginnende) samenwerking wederom in een rapport, of een visie en wordt het vervolgens oorverdovend stil.

De lokale overheid

De gemeente voert meestal een strakke regie: ‘wie betaalt, bepaalt’. Hierdoor is de betrokkenheid van de andere spelers te laag en ontstaat er een hullie-en-zullie situatie. Niet voor niets eist de nieuwe omgevingswet dat een gemeente zich moet opstellen als een goede samenwerkingsspeler.

Gemeenten moeten ook beseffen dat beleid maken en beleid uitvoeren hand in hand gaat. Ga zo snel mogelijk aan de slag en verschuil je niet achter het maken van rapporten!

Horeca- en retailondernemers

Retailondernemers moeten beseffen, en ernaar handelen, dat de consument veranderd is en dus andere verwachtingen heeft van een retailer. De consument oriënteert zich online. Dus moet je daar aanwezig zijn als retailer. De consument wil vervolgens een naadloze overgang naar offline, waarbij het offline contact met de retailer een feestje moet zijn.

Retailers moeten dus hun klanten kennen en vervolgens hun wensen en behoeften vervullen. Alleen dan voegen ze nog waarde toe. De tijd dat de consument afhankelijk was van de retailer om de goederen te krijgen (Point of Sale) is definitief voorbij!

Vastgoedeigenaren

Cruciaal is de rol van de vastgoedeigenaren. Zij moeten het besef krijgen dat het beheren van hun portefeuille anders is dan voorheen. Dat zij niet langer solitair kunnen handelen in hun verdienmodel. Dat de identiteit van de locatie van hun vastgoed, het succes van hun huurders en de aantrekkelijkheid van de directe omgeving bepalend is voor de waarde en het rendement van hun vastgoedportefeuille. Onafhankelijk van de grootte van die portefeuille!

De gouden cirkel

De oplossing ligt in een voor de bezoekers/bewoners aantrekkelijk centrum waar het goed verblijven is. Dus in de gouden cirkel: in het samenwerken van de gouden driehoek aangevuld met Toerisme, Cultuur, Onderwijs en de bewoners. Publieke functies moeten terug naar het centrum. Dat geldt ook voor cultuurinstellingen, toerisme en opleidingen. De bibliotheek hoort in het centrum!

Zie het centrumgebied als een warenhuis: Trek de aandacht van de consument door het ‘warenhuis’ te promoten. Zorg ervoor dat het meer is dan een optelsom van producten. Zorg voor reuring. Maak vervolgens duidelijk, on- en offline, welke productgroepen er te vinden zijn. Creëer een unieke en gedenkwaardige (op social media deelbare) ervaring voor de consument!

De oplossing

Elke gemeente is anders dan de ander, maar de uitdagingen en daarmee de oplossingsrichting, is dezelfde. En een compacter winkelgebied in de binnenstad is niet de oplossing maar een (mogelijk) middel om tot een vitaal en aantrekkelijk centrumgebied te komen voor de consument!

Daarom hebben vier partijen uit de gouden driehoek de handen ineengeslagen om de voor de gouden driehoek aan de slag te gaan. Niet om rapporten te schrijven, maar om, verrijkt met veel kennis, de gouden driehoek te faciliteren in het hoognodige transformatieproces. Om te leren hoe je een succesvolle samenwerking kan bouwen die uitblinkt in doekracht. Met als concreet einddoel een vitaal, compact en zeer aantrekkelijk centrumgebied waar het goed is om te winkelen, te werken en te wonen.

Ons programma VITAAL helpt gemeenten, ondernemers en vastgoedeigenaren om de negatieve spiraal van dalende bezoekersaantallen en toenemende leegstand om te buigen door gezamenlijk vitale centrumgebieden te realiseren en te behouden. Wij doen dit samen met Partners+Pröpper (bekend van Opgave gestuurd werken), het Kadaster (Inzicht en overzicht voor vastgoedpartijen) en Vierders (bekend van de Schuif- en rijgplannen bij vastgoed).