Wat ik me afvraag : is iedereen van het nut van innovatie overtuigd? Of zou er toch ergens iemand niet akkoord zijn? Aan het aantal vakartikels, of overheidsinitiatieven, gewijd aan innovatie, zal dat dan wel niet liggen.
Van kennis naar euro’s
Verschillende onderzoeken (1) tonen aan dat bedrijven die bovengemiddeld innoveren tussen 0,9% en 1,2% extra operationele marge genereren, jaarlijks dubbel zo hard groeien en voornamelijk groei halen uit producten en diensten die minder dan 2 jaar oud zijn. En deze innovatie gaat dan nog niet eens enkel en alleen over verkoopbare producten en diensten, … het gaat dan minstens evenveel over alle onderliggende processen. Uiteraard is dit niet gratis. Doch, iedere ondernemer streeft terecht naar succes voor zijn onderneming en zijn medewerkers…, en weet dat voor niets de zon opgaat. Innovatie is een noodzaak, tout court. Je kan in de open en snel veranderende wereld van vandaag geen macht meer ontlenen aan exclusiviteit, dominantie, of schaal van productiefactoren. Je kan wel kracht ontwikkelen door steeds een stap voor te zijn, en jezelf, steeds opnieuw, heruit te vinden. Het is de enige weg om operationele marges op peil te houden en het recht van bestaan blijvend te verdienen.
Desondanks dat veel bedrijven zich van hun weinig-vernieuwend-karakter bewust zijn, en dus zouden moeten weten daardoor een prooi te zijn voor marge- en/of winsterosie, blijft innovatie-actie, en bijhorend resultaat, vaak uit. De meest voor de hand liggende redenen klinken wel bekend, maar zijn voor bedrijfsleiders en –managers een beetje een flauw excuus en een vals comfort : “te weinig tijd – geld – personeel – ideeën”. Innovatie is net de drijfveer van winst, en zorgt op zijn beurt voor meer geld – personeel – ideeën en zelfs tijd. Winst is een gevolg van innovatieve acties, niet de start ervan. En geen ideeën? Ach kom nu : informatie, kennis en netwerken zijn nog nooit zo toegankelijk geweest als nu. ‘Pay forward’, don’t ‘pay back’!
Bedrijfscultuur ontmoet methodiek
Innovatie ontstaat waar ‘innovatiemethodiek’ en ‘bedrijfscultuur’ elkaar ontmoeten. Ideeën zijn geen innovatie. Tastbare producten, diensten, of onderliggende processen, die met een bovengemiddelde marge kunnen worden verkocht zijn dat wel. Beide succesfactoren, methodiek en cultuur, techniek enerzijds en houding anderzijds, kan je leren en/of implementeren. Nog een trapje dieper in de redenering : innovatie is zelden het terrein van meestertovenaar Merlijn of van professor Zonnebloem. Jazeker, High-Tech-Innovation is een absolute must voor een land en een sector. Desalniettemin : de eureka-uitvindingen zijn slechts voor een klein deel van de innovatie-output verantwoordelijk.
Nochtans gaan heel weinig bedrijven met evenveel geestdrift op beide terreinen aan de slag. En dat is jammer. Wat valt op? Het verlangen ontbreekt doorgaans, het diepmenselijk oprecht hunkeren naar het lonkend perspectief ‘vernieuwing’ is er niet. Opnieuw : ‘dat is jammer’. Omdat net dat hart, dat brein en dat verlangen van iedere betrokkene de onuitputtelijke bron is van die innovatie waar we zo naarstig naar op zoek zijn. Al die grondstof is vrij beschikbaar, iedere medewerker is een wandelende brok van energie en nieuwe ideeën. Kennis is vermenigvuldiging van ‘open-source-information’ met ‘het inzicht van ten minste één persoon’. Bijgevolg is niet de hamvraag of alle medewerkers uit alle bedrijven willen bouwen aan innovatie! Het is wel degelijk de vraag of alle bedrijven alle reeds aanwezige innovatie bij hun medewerkers weten te ontginnen.
Zitten op een zak goud
Dit is de echte essentie : “de ‘wil’, de ‘goesting’, het ‘oprecht verlangen’ te slagen door vernieuwing” is de sleutel tot innovatiesucces en levert de innovatiepremium. Innovatie is ‘wil’. Het gros van innovatie is niet meer dan verbanden leggen tussen bestaande info, omgeving en ervaring. Het mooie is : info is naakt en vrij verkrijgbaar. Zoals alle muzieknoten beschikbaar zijn, zo is ook alle info beschikbaar. Kennis is wat je met info kan maken. Kennis is per definitie opgesloten in de mens die het draagt, het is schaars en het is kostbaar. Virtuoze muziek is de parallel van wat je kennis en ervaring kan noemen. Ik bedenk bij mezelf wel eens ‘er is helemaal geen war for talent’. ‘Misschien is er geen open deur, of een te kleine kier, voor talent’. ‘Talent, kennis en ervaring worden gehinderd, liggen opgesloten of zijn ondergesneeuwd’. Talent, kennis en ervaring moeten worden ontsloten.
En daar zeg ik U tegen.
Sta eens stil bij de vraag van 1 miljoen? Al jouw medewerkers en al jouw collega’s : waarom in godsnaam zouden ze alles geven wat ze in zich hebben voor jou. Waarom? Bezie hun inzet en energie eens alsof ze elk iets te investeren hadden : waarom zou iemand zijn meest dierbare troeven, zijn of haar ideeën en zijn of haar energie, zijn of haar ‘activa’ of ‘currency’ in jouw bedrijf of goede zaak investeren? Rationele redenen, denk je? No way. Nietske van. Het draait allemaal rond ‘het gevoel’ dat ‘iets het waard is’. Waarde, waardevol, waardering.
En dat doe je met de U. Een kleine omweg langs voorwaardenscheppende wegen, en gekanaliseerd naar een lonkend perspectief. De verbinding die je dan maakt is mogelijkse niet de kortste weg tussen A en B, wel de meest effectieve, en blijft het langst duren.
(1) IBM – PWC – Berenschot – Cozza (Italie) – Veugelers en Goedhuys (Brazilië) – Dienst voor Wetenschappelijke en Technische Informatie (België)
